- مناسبتها، وقایع و اعمال ماه محرم
- مناسبتها، وقایع و اعمال ماه صفر
- مناسبتها، وقایع و اعمال ماه ربیع الأول
- مناسبتها، وقایع و اعمال ماه ربیع الثانی
- مناسبتها، وقایع و اعمال ماه جمادی الأول
- مناسبتها، وقایع و اعمال ماه جمادی الثانی
- مناسبتها، وقایع و اعمال ماه رجب
- سایت قرآنی تنـــــزیل
- سایت مقام معظم رهبری
- سایت آیت الله مکارم شیرازی
- سایت آیت الله نوری همدانی
- سایت آیت الله فاضل لنکرانی
- سایت آیت الله سیستانی
غارت خیمه ها و اموال امام علیه السلام
چهارمین حمله به خیمهها ( حمله سراسری): هنوز دقايقي از شهادت امام علیهالسلام نگذشته بودکه یهودیان امّت پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم کار ناتمام حمله به خیمهها در لحظات رزم سیّدالشهدا علیهالسلام را از سر گرفتند. يك مشت ياغي از خدا بيخبر با آتش زدن خیمهها، حمله و غارت را از هر طرف شروع كردند و هیچ کس هم جلو دارشان نشد، مگر یک زن که به همراه شوهرش در لشکر ابن سعد بود و با دیدن این همه شقاوت، بیحیایی و حرمت شکنی،آن هم نسبت به خاندان رسالت، شمشیر برداشت تا شاید بتواند از زنان وکودکان بیدفاع حمایت کند که شوهرش مانع او شد.[1] با اینکه در خصوص غارت خیمهها در بعضی از کتب، گزارشهای متعددی ذکر شده، ما اعتقاد به بازگویی آن ندارم، همچنانکه بزرگـانی همچون حاج شیخ عبّاس قمی در صفحه ۴۷۰ منتهی الآمال بر این اصل تاکید کردهاند و باید این موضوع را سر بسته و کلّی عنوان کرد. خلاصه سخن؛ با آتش زدن خیمهها هر آنچه دزديدنی بود از زيور آلات زنانه تا گهواره حضرت علياصغر، همه را از خيمهها و اهل بيت به غارت بردند؛ حتّي چيزهايي كه به حسب مادي داراي ارزشي نبود، و اهل بیت، وادار شدند سراسیمه، با پاهای بیکفش و شاید صورتهای باز در این بیابان پر از یاغی پراکنده شوند.[2] غارت اموال و لباسهای امام علیهالسلام غارت و چپاول دشمنان در عصر عاشورا چنان وقیحانه وبیشرمانه بود که حتّی یاد آوری آن نیزعرش را به لرزه میافکند؛ پيراهني را كه امام قبل از پوشيدن با خنجر سوراخ سوراخ كرده بودند كه بیارزش گردد و چشم طمع و دزدي به آن نداشته باشند و هنگام جنگ ۱۱۰ شمشير و نيزه بر آن وارد شده بود،[3]ملعوني به نام إِسْحَاقُ بْنِ حُوَيَّه از بدن مبارك امام علیهالسلام بيرون آورد و به غارت برد! زير جامه امام علیهالسلام را أَبْجَرُ بْنِ كَعْب( بحربن کعب) دزديد و عمّامه حضرت را أَخْنَس بْنِ مَرْثَدِ یا جَابِرِ بْنِ یَزید أَزْدی و كفشهاي حضرت را أَسْوَد بْنِ خَالِد و زره امام را عُمَربْنِ سَعْد یا مَالِك بْنِ بَشیر(نسیر) به غارت برد! بَجْدَل بْنِ سُلَيْم به قتلگاه آمد و چشمش به انگشتر امام علیهالسلام افتاد؛ هرچه كرد انگشتر از دست مبارك امام بيرون نيامد آن ملعون انگشت امام را بريد تا بتواند انگشتر را به غارت ببرد! شمشير امام علیهالسلام را جَمِيع بْنِ خَلَف اَوْدی يا به گزارشی دیگر فُلافس نَهْشَلی یا أَسْوَد بْنِ حَنْظَلَه دزديد.[4] البته اين شمشير ذوالفقار نبوده، بلكه ذوالفقار و انگشتر رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم از ودايع امامت بوده و به روایتی از طریق حضرت سکینه و به روایتی مستقیماً به امام سجّـاد علیهالسلام سپرده شد.[5] گـاهی روضه مفصّلی در خصوص دزدیدن انگشتر امام خوانده میشودکه در هیچ یک از مآخذ ما نیست و همان گونه که در صفحه ۲۶۸ تحریف شناسی عاشورا و تاریخ امام حسین آمده است این موضوع از تحریفات عاشوراست. در خصوص غارت اموال دیگر شهدا هم درکتب مقاتل چیزی نیامده است جُز آنکه در صفحه ۴۷۰ منتهی الآمال که نـوشته شده: هرچند در کتب مقاتل ذکری از ربودن اموال سایر شهـدا نیست امّا از مجموع روایـات وارده معلوم میشود که اموال و البسه دیگر شهدا هم به غارت رفته است؛ از همین رو امام زمان (عج) در زیارت ناحیه مقدسه می فرمایند: اَلسَّلامُ عَلَی الأجْسادِ اَلْعَارِیاتِ؛ سلام بر آن پیکرهای برهنه(بر خاک) اَلسَّلامُ عَلَی الأبْدانِ السَّلِیبَة؛ سلام بر آن بدن های برهنه شده. حمله به خیمههای اهل بیت و غارت اموال آنها یک مشت یاغی از خدا بیخبر که از کوچکترین و بیارزشترین (از نظر مادّی ) اموال پیکر مطهّر سیّدالشهدا علیهالسلام نگذشتند، طبیعی است که در حمله و غارت خیمهها هم همین شقاوتها و بیحیاییها را داشتند و هیچ حرمتی را هم حفظ نکردهاند. حتّی وقتی عمربن سعد به خیمه اهل بیت آمد، شماری از اهل بیت از او خواستند که دستور دهد آنچه را از زنان به غارت رفته، به آنها باز گردانند؛ امّا وقتی ابن سعد دستور داد هر چه از خیمهها به غارت بردید به آنان برگردانید، هیچ کس توجّه و عمل نکرد![6] وقتی به خیمهای که امام سجّاد علیهالسلام در آن بستری بود رسیدند، براي كشتن ایشان اقدام كردند؛ امّا چون مشيّت الهي بر اين بود كه آن امام علیهالسلام زنده بمانند تا زمين از حجّت خدا خالي نباشد، به روايتي حُمَيْد بْنِ مُسْلِم و به روايتي خود عُمَربْنِ سَعْد مانع شد كه امام سجّاد علیهالسلام را به شهادت برسانند و گفتند که این جوان خودش با این بیماری خواهد مُرد؛ سپس عُمَربنِ سَعد کسانی را بر خیمه اهل بیت گماشت تا مراقب آنها بوده و نگذارند هیچ یک از اهل بیت از خیمهها خارج شوند.[7] البته به گزارشی هم خود حضرت زینب سلام اللهعلیها نگذاشتند و جان امام سجّاد علیهالسلام را نجات دادند.[8] پاورقی ها: [1]. اللهوف۱۱۶؛ مُثیرُالأحْزان۲۷۲؛ تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ ۲/۳۲۵؛ بحارالأنوار ۴۵/۵۸؛ جلاءالعیون ۵۸۰؛ منتهی الآمال ۴۷۱؛ قمقام۴۷۰؛ نفس المهموم ۳۳۲؛ مقتل مقرّم ۲۸۷؛ مقتل امام حسین ۲۰۶؛ ناسخ التّواریخ ۵۱۸؛ مهیج الأحزان ۵۶۷؛ دمعة الساکبه ۴۷۱؛ مقتل جامع ۱/۸۸۹ . [2]. مراجعه شود به کتب الارشاد ۲/۱۶۸؛ اللهوف۱۱۶؛ مُثیرُالأحْزان ۲۷۳؛ بحارالأنوار ۴۵/۶۱ و۸۲ ؛ جلاءالعیون۵۸۰؛ قمقام ۴۷۰؛ نفس المهموم ۳۳۲؛ منتهی الآمال ۴۷۰؛ ناسخ التّواریخ ۵۱۸؛ مهیج الأحزان ۵۶۸ و۵۷۰؛ دمعة الساکبه ۴۷۲؛ مقتل مقرّم ۲۸۸؛ مقتل جامع ۱/۸۸۷ و۸۹۱ . [3]. تعداد ضربهها بر پیراهن امام در ارشاد، الفتوح، تاریخ الامم والملوک، شَرْحُ الأخْبار، تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ، اِثْباتُ الْهُداة، مقتل جامع، مناقب آل ابیطالب و اعلام الوری نیامده و در تَذْکِرَةُ الْخَواص ۱۲۰ ضربه ذکر شده است. [4]. تاریخ الامم والملوک ۵/۴۵۳؛ الفتوح ۵/۱۱۹؛ الارشاد ۲/۱۶۸؛ الطبقات الکبری ۵/۱۰۴ و۱۰۷؛ مناقب آل ابیطالب۴/۱۱۱؛ شَرْحُ الأخْبار ۳/۱۶۵؛ مَقْتَل خوارزمی ۲/۴۲؛ تاریخنامه طبری ۴/۷۱۱؛ اللهوف۱۱۴؛ مُثیرُالأحْزان ۲۷۱؛ إعْلام الوَری ۳۵۰؛ تَذْکِرَةُ الْخَواص ۳۳۹؛ تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ ۲/۳۲۴؛ اِثْباتُ الْهُداة ۴/۵۱؛ بحارالأنوار۴۵/۵۷؛ منتهی الآمال۴۶۹؛ نفس المهموم ۳۲۹؛ قمقام۴۶۷؛ مقتل امام حسین ۲۰۱؛ مقتل مقرّم ۲۶۳ و۲۶۷؛ ناسخ التّواریخ ۵۱۱؛ دمعة الساکبه ۴۶۳؛ مقتل جامع ۱/۸۸۳ . توضیحات: بعضی از اسامی در بعضی مقاتل نیامده است. ضمناً در اسمها نیز گاهی اختلاف است امّا همانگونه که در صفحه ۱/۸۸۳ مقتل جامع هم تصریح شده اختلاف در اسامی در کتب تاریخی فراوان است لذا ما به این اختلافات نمیپردازیم. [5]. أمالی صدوق ۲۹/۱۴۴؛ اللهوف ۱۱۵؛ تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ ۲/۳۲۷؛ بحارالأنوار۴۵/۵۸ ؛ منتهی الآمال۴۷۰؛ نفس المهموم ۳۲۹؛ مقتل امام حسین ۲۰۱؛ قمقام ۴۶۸؛ دمعة الساکبه ۴۶۴؛ مقتل جامع ۱/۸۸۵ . در مقتل جامع سپرده شدن شمشیر نیامده است. [6]. تاریخ الامم والملوک ۵/۴۵۴؛ الارشاد ۲/۱۶۹؛ روضة الواعظین ۳۱۱؛ مقتل خوارزمی ۲/۳۸؛ کامل بهائی ۶۳۰؛ قمـقام ۴۷۰؛ تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ ۲/۳۲۵؛ بحارالأنوار۴۵/۶۱؛ جلاءالعیون۵۸۰؛ نفس المهموم ۲۳۶؛ منتهی الآمال۴۱۷؛ مقتل امام حسین ۲۰۸؛ کبریت احمر ۱۷۱؛ مقتل مقرّم ۲۸۸؛ مهیج الأحزان ۵۶۷؛ دمعة الساکبه ۴۷۴؛ مقتل جامع ۱/۸۹۰ . [7]. تاریخ الامم والملوک ۵/۴۵۴؛ الفتوح ۵/۱۲۰؛ تَجارِبُ الاُمَم۲/۸۱؛ الطبقات الکبری۵/۱۰۷؛ الارشاد۲/۱۶۹؛ کامل بهائی۶۳۰؛ مَقْتَل خوارزمی ۲/۴۳؛ الکامل فیالتّاریخ ۱۱/۱۹۱؛ تَذْکِرَةُ الْخَواص ۳۴۵؛ البِِدایَةوالنَّهایة ۸/۱۸۸؛ تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ ۲/۳۲۵؛ تاریخنامه طبری ۴/۷۱۱؛ جلاءالعیون ۵۸۱؛ بحارالأنوار ۴۵/۶۱ ؛ منتهي الآمال ۴۷۱؛ نفس المهموم ۳۳۶؛ مقتل امام حسین ۲۰۸؛ کبریت احمر ۱۷۱؛ مقتل مقرّم ۲۸۸؛ ناسخ التّواریخ ۵۱۳ ؛ مهیج الأحزان ۵۶۷؛ دمعة الساکبه ۴۷۴؛ مقتل جامع ۱/۸۹۰ و۸۹۲ . [8]. نفس المهموم ۳۳۷؛ مقتل مقرّم ۲۸۸؛ قمقام ۴۷۰؛ دمعة الساکبه ۴۷۴ .( به نقل از اخبار الدول قرمانی). |